Wat brengt het professioneel statuut de docent? Column door de vakcentrales De grootste angst bij iets nieuws onder de zon in onderwijsland is dat we er alleen extra werk bijkrijgen. Werk dat ons uiteindelijk niets oplevert, maar geldt dat ook voor het professioneel statuut? Het antwoord op deze vraag is ontkennend. Wat levert het professioneel statuut: zeggenschap en professionele ruimte, begrippen uit de Wet Beroep Leraar1, u dan op als docent? Wat betekenen deze begrippen in de praktijk van de dag? Doel van dit artikel is u hier meer inzicht in te geven.   Zeggenschap van docenten Het doel van het professioneel statuut2,3 is dat de zeggenschap van docenten op de inhoud van de les­stof en de middelen die daarbij worden gebruikt ook wettelijk vastgelegd wordt. Hetzelfde geldt voor de pedagogisch-didactische aanpak. De meeste docenten ervaren in de praktijk al veel zeggenschap over de lesstof, de lesmethode en de gekozen didactiek. Dus waarom dan nog een professioneel statuut?   Gevolgen van onderwijskundige besluiten Het professioneel statuut borgt de zeggenschap van docenten in de les. Maar de les wordt ook beïnvloed door besluiten over de organisatie van het onderwijs en de inrichting van de school. Deze onderwijskundige besluiten kunnen rechtstreeks invloed hebben op uw werk in de klas. Omdat onderwijs altijd vernieuwend is, is het voor het succes ervan belangrijk dat besluitvorming, na een goede dialoog, door de docenten gedragen wordt.   Professionele dialoog Hiermee komen we meteen tot de kern van het professioneel statuut. De professionele dialoog is hierin namelijk het sleutelwoord. De schoolleiding neemt voorgenomen besluiten die – direct of indirect – gaan over de lesstof, de lesmethode en de gekozen didactiek. Deze voorgenomen besluiten, ideeën dus eigenlijk, worden voorgelegd aan (een groep) docenten. Hieruit ontstaat de dialoog. Tussen docenten onderling, maar ook tussen docenten en schoolleiding. Zo wordt scherper wat het doel van een voorgenomen besluit is en kan ook bepaald worden of wat men voor ogen heeft het juiste instrument of middel is om het gestelde doel te bereiken.   Inhoud professioneel statuut Stel een professioneel statuut op waarin wordt vastgelegd op welke manier die dialoog tot stand moet komen in uw school. Welke docenten moeten met elkaar in gesprek? Met wie moet de schoolleiding in gesprek alvorens een besluit te nemen? Vanzelfsprekend zijn dit de docenten, zij zijn immers de deskundigen, maar dit hoeven niet telkens dezelfde docenten te zijn. Om een sterkere zeggenschap te krijgen, geven ze zelf aan wie de gesprekspartners zijn. Dat lijkt lastig, maar dat hoeft niet, een ‘docentenraad’4 kan ook de mogelijkheid gegeven worden om bij verschillende beslissingen verschillende docenten te betrekken. Leg in het statuut ook de mogelijke vormen van overleg vast. Denk hierbij aan bijeenkomsten maar ook aan enquêtes via bijvoorbeeld Microsoft forms waarbij je snel, ook anoniem, draagvlak kunt toetsen, input kunt krijgen of kunt evalueren.   In de tekst staan in superschrift nummers, deze verwijzen daar naar documenten of filmpjes die u meer informatie kunnen geven over die items. https://www.voion.nl/nieuws/wet-beroep-leraar-en-lerarenregister-van-kracht https://wetberoepleraar.onderwijscooperatie.nl/wet-beroep-leraar/professioneel-statuut/ https://www.voion.nl/programmalijnen/loopbaan-en-professionalisering/professionaliseren-in-school/professionele-ruimte/professioneel-statuut https://www.leraar24.nl/professioneel-statuut-op-het-atlas-college/ Schroom niet voor meer informatie de OMO cao onderhandelaars te benaderen. Henry van Bergen henry.vanbergen@fvov.nl Tom Boot t.boot@cnv.nl Herman Molleman hmolleman@aob.nl